NIFTY
Test: Non-İnvaziv Fetal Trizomi Testi (NIFTY)
Kime Yönelik: Gebe kadınlar
Gereksinimler: Gebeliği 10. Haftaya Ulaşan Kadınlar
Metod: Yeni Nesil Dizileme (NGS)
Analiz Süresi: 10 iş günü/ 15 gün (10-/+2)
Numune Türü: Periferik Anne Kanı
Numune Tüpü: Streck Tüp
Numune Red Kriterleri: Hemolizli, Lipemik, İkterik Kan
Saklama Koşulları: 4 gün içinde 6~35 °C arasında saklanılmalı ve sevk edilmelidir. Oda Sıcaklığında Streck Tüplerde 4-5 Gün bekleyebilir.
Taşıma Koşulları: Nakliye sırasında tüpler dik konumda tutulmalıdır.
Bir non-invaziv prenatal tarama testi olan NIFTY™, anne kanındaki hücre-dışı fetal DNA’yı kullanarak fetüste yaygın kromozomal anormallikleri tespit etmek için kullanılır.
%99 doğruluk oranına sahip olan NIFTY™, güvenli ve erken bir prenatal tarama yöntemi olarak ACOG ve SMFM* tarafından tüm hamilelere önerilir.
Amniyosentez veya Koryon Villus Örneklemesi (CVS) gibi potansiyel riskler taşıyan girişimsel doğum öncesi testlerin aksine, NIFTY™ anneye ve fetüse zarar vermeyen daha güvenli bir alternatif sunar. Test, hamileliğin 10. Haftasından itibaren yapılabilir, bu da NIFTY™ i kromozomal anormallikler için erken ve güvenli bir tarama seçeneği haline getirir.
*Amerikan Kadın Doğum ve Jinekologlar Derneği(ACOG) ve Maternal-Fetal Tıp Derneği (SMFM)
Testi anlamak için bilinmesi gereken terimler;
-cell free DNA (cfDNA): Kanda bulunan anne ve bebeğin DNA fragmentleri
-cell free fetal DNA (cffDNA): Bebeğe ait DNA fragmenti
Yeni Nesil Dizilemenin (NGS) klinik uygulamaya girmesi ile kalıtsal hastalıkların doğum öncesi taraması uygulanabilir hale gelmiştir. Bu uygulamalardan biri Non-İnvaziv Prenatal Test (NIFTY) yani Girişimsel olmayan doğum öncesi tarama testidir. NIFTY, fetüste yaygın anöploidilerin (trizomi 21, 18, 13), kromozomal cinsiyet anomalilerinin ve bazı mikrodelesyonların tespiti için kullanılmaktadır.
NIFTY, maternal periferik kan örneğinden elde edilen serbest fetal DNA (cffDNA)’nın saptanması ve analizine dayanır. Serbest DNA (cfDNA), kanda bulunup dolaşabilen kısa DNA fragmentleridir. Hamilelik sırasında hem anneden hem de fetüsten kaynaklanan cfDNA fragmentleri annenin kan dolaşımında bulunur.
cffDNA, maternal plazmadaki toplam cfDNA’nın %10’ u kadardır ve maternal kandaki cffDNA miktarı gebelik haftası ile birlikte doğrusal olarak artar. cffDNA, annenin kan dolaşımında 7. hafta gibi çok erken dönemde saptanabilir ve 9. gebelik haftasından itibaren bu testin yapılması mümkündür.
Birçok prenatal tarama seçeneği (ikili, üçlü, dörtlü biyokimyasal testler) zaten mevcuttur. Geleneksel tarama yöntemleri, Non-invaziv prenatal test (NIFTY) ile karşılaştırıldığında, daha düşük doğruluk ve daha yüksek yanlış pozitif oranlardan dolayı dezavantajlıdır.
NIFTY’nin en önemli avantajı, bir tarama testi olarak patolojiyi saptama oranlarının çok iyi olması ve bu nedenle invaziv girişim ihtiyacını önemli ölçüde azaltmasıdır. Biyokimyasal taramanın pozitif sonuçları, koryonik villus (CVS) örneklemesi, amniyosentez ve fetal umbilikal kord kanı örneklemesi gibi invaziv numune alma prosedürleriyle elde edilen fetal hücrelerin karyotip analizine dayanan prenatal tanı ile doğrulanmalıdır.
Bu nedenle NIFTY’nin, serum biyokimyasal testler, ultrason veya anne yaşı gibi göstergeler nedeniyle kromozom anomalisi riski yüksek değerlendirilen gebelerde amniyosentez, CVS gibi girişimleri azaltmak için ikinci basamak tarama testi olarak kullanılması önerilir. İnvaziv prosedürlerin sayısını azaltmak gebelikte düşük yapma riskini azaltır.
NIFTY’nin gebeliğin erken döneminde sonuç vermesi fetüsün genetik yapısı konusunda bilgi alınmasının, o gebeliğin nasıl yönetileceği konusunda veya gebeliğin sonlandırılması kararının alınmasında ailelere zaman kazandıracağı; özel bakım gerektiren bebeğin bakımına yönelik ailelerin kendilerini hazırlamaları için daha çok vakit bulmalarını sağlar.
NIFTY® testine girmeden önce anne adayı genetik uzmanımızdan non-invaziv prenatal testler ve insan genetiği hakkında kapsamlı bilgi alır.
NIFTY® testi, aşağıdaki endikasyonlardan herhangi birini sergileyen hastalar için uygundur, ancak bunlarla sınırlı değildir:
- Tek gebelik (gebelik haftası ≥ 10 hafta)
- İkiz gebelik (gebelik haftası ≥ 12 hafta) *
- İleri anne yaşı (> 35 ve üzeri)
- Biyokimyasal tarama testlerinde yüksek risk saptanması
- Plasenta prevaria, düşük yapma riski, HBV enfeksiyonu vb. gibi invaziv prenatal testler için kontrendikasyonlar
- Tekrarlayan düşük hikayesi
- Kromozomal anormalliği olan önceki bir hamileliğin öyküsü
- Anormal fetal ultrasonografik bulgular
- Kötü obstetrik öykü
- İleri baba yaşı (> 40)
*ikiz gebeliklerde fetüste anomali tespit edildiğinde anomalinin hangi bebekte olduğu rapor edilemez.
Test, hamileliğin 10. haftasından itibaren IVF veya normal gebelikler dahil herkes için uygundur. NIFTY testi yakın gelecekte muhtemeldir ki, temel tarama testi olarak tüm hamilelere önerilecektir.
NIFTY® testi aşağıdaki endikasyonları olan hastalar için uygun değildir:
- Çoğul gebelerde (üçüz, dördüz…)
- Annenin vücut kitle indeksinin 30 ve üzeri olması
- Maternal, fetal ve/veya plasenta mozaikliği (gebelikte kromozomal olarak normal ve anormal hücrelerin karışımı)
- Translokasyon taşıyıcılığı
- Test tarihinden önceki bir yıl içinde kan transfüzyonu geçirmiş anneler
- Son 3 ay içinde immünoterapi veya kök hücre tedavisi almış anneler
- Kemik iliği, organ nakli geçiren hastalar
- Kanser tanısı alan hastalar
- Annede otoimmün kronik hastalıklar (Sistemik Lupus Eritamatozus, Ankilozan Spondilit, Romatoid Artrit, Tip 1 Diyabet, Otoimmün Troidit vb.)
- Taşıyıcı annelerde, yumurta donorü kullananlar
- Kaybolan ikiz sendromu (gelişimsel duraklama tanımlandığında gebeliğin 8. Haftasından sonra ve/veya NIFTY ® testinden sonraki 8 hafta içinde gerçekleşmiştir)
NIFTY testlerinin yapılması önerilmemektedir.
- Trizomiler;
Trizomi, normal çift yerine üç kromozomun bulunduğu bir anöploidi türüdür. Trizomi 21 (Down sendromu), Trizomi 18 (Edwards sendromu) ve Trizomi 13 (Patau sendromu) canlı doğumlarda en sık görülen üç otozomal kromozom anöploidisidir. Bu kromozomal koşullar, sırasıyla kromozom 21, 18 veya 13’ün ekstra bir kopyasının veya kısmi kopyasının varlığından kaynaklanır. Bu ek genetik materyal dismorfik özelliklere, konjenital malformasyona ve farklı derecelerde zihinsel yetersizliğe neden olabilir.
- Delesyon sendromları;
Delesyon sendromları, genom üzerinde bir yada birden fazla nükleotidin silinmesiyle karakterize klinik olarak tanınan bir grup bozukluktur. Delesyonun büyüklüğü ve pozisyonu, hangi klinik özelliklerin ortaya çıktığını ve ne kadar şiddetli olduklarını belirler. Delesyonların klinik özellikleri arasında gelişimsel gecikmeler ve zihinsel yetersizlik, büyüme farklılıkları, davranış problemleri, beslenme bozuklukları, düşük kas tonusu, nöbetler, dismorfik özellikler ve değişen malformasyonların bir paterni sayılabilir.
- Cinsiyet kromozomu anöploidisi;
Cinsiyet kromozomu anöploidisi, bir X veya Y kromozomunun tamamının eklenmesi veya kaybıyla birlikte X veya Y kromozomunun sayısal bir anormalliği olarak tanımlanır. Cinsiyet kromozomu anöploidi vakalarının çoğu genellikle zihinsel engellilik olmadan hafif olmasına rağmen bazıları, fiziksel anormallikleri, öğrenme gecikmelerini ve infertiliteyi içerebilen fenotipi vardır.
Bu hastalıklara, yanlış kromozom sayısına sahip germline hücrelerinden türetilen kromozomal olarak anormal embriyolar veya erken embriyogenez sırasında eşit olmayan hücre bölünmesi neden olur. Hastaların çoğu ciddi ruhsal bozukluklara ve çoklu deformitelere sahiptir, sürekli ve yoğun sağlık hizmetlerine ihtiyaç duyarlar. Şu anda bu hastalıkların etkili bir tedavi yöntemi yoktur. Erken teşhis, doğum öncesi taramaya dayanmaktadır.
NIFTY testi yaptırmak 8. haftadan itibaren teknik olarak mümkün olsada, en doğru zaman 10. gebelik haftasından sonra yapılmasıdır. Ultrason ve kan tahlili sonucunda doktorunuzca, bebeğinizin Trizomi şüphesi taşıdığı belirlendiyse veya risk grubunda olduğunuzdan dolayı endişeleriniz mevcut ise, bu testi yaptırabilirsiniz. Ancak ultrason görüntülemeleri ve kan tahlilleri sonucunda herhangi bir şüpheye ve riske rastlanmazsa da 10. Gebelik haftasına ulaşmış tüm anne adaylarına tedbir amaçlı uzmanlar tarafından NIFTY testi yaptırılması tavsiye edilir.
Test için 10 ml’lik streck tüp ile anneden periferik kan alımı Genay Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezimizde gerçekleştirilir. Kan alma işlemi için hiçbir özel şart (açlık vb.) aranmamaktadır. Bunun yanında NIFTY testini online olarak satın alabilirsiniz. Adresinize NIFTY hızlı kan alma kiti gönderilir. Kit içeriğindeki hasta bilgilendirilmiş onam formu ve test istem formu uzman hekimimizle online görüşmede doldurulur ve imzanız alınır. Daha sonra size en yakın sağlık kuruluşunda kanınızı aldırıp formlarla birlikte bize gönderebilirsiniz.
NIFTY® testi, maternal kandaki cffDNA’yı kromozomal anomaliyi tespit etmek için analiz eder. Anöploidi varsa, etkilenen kromozomun sayılarında küçük fazlalıklar veya eksiklikler tespit edilecektir. NIFTY®, spesifik DNA konsantrasyonundaki küçük artışların ölçüm farklılığını Yeni Nesil Dizileme teknolojisi (NGS) kullanarak etkili bir şekilde çözer.
Bir fetüs trizomi olduğunda, maternal plazmadaki cffDNA’ da trizomi gösterir, dolayısıyla bu kromozomun maternal periferik plazmadaki cffDNA’sının oranı normal hamile kadınlardan daha yüksektir ve yüksek verimli DNA dizilimi ile tam olarak tespit edilebilir. Bu, NIFTY® ‘nin her numuneden hem fetal hem de maternal DNA’nın milyonlarca parçasını dizilediği anlamına gelir.
Tüm genom dizileme teknolojisini ve dört farklı biyoinformatik analiz yöntemini kullanan NIFTY® testi, genetik anomalinin varlığını doğru bir şekilde belirlemek için test edilen numunedeki kromozomları optimal referans kromozomlarla karşılaştırır. Diğer bazı NIPT testleri tarafından kullanılan ‘hedefli dizileme’ yöntemlerinin aksine, NIFTY® metodolojisi hastanın klinik semptomlarından bağımsız olarak son derece doğru sonuçlar elde edilmesine olanak tanır.
- Hasta tarafından bilgilendirilmiş onam formunun ve test istem formunun imzalaması
- Periferik kan alımı
- Kanın laboratuvar test akışına girmesi
- Sonuçların biyoinformatik analizi
- Bulguların uzman hekimimizce değerlendirilmesiTest sonrası genetik danışmanlık
Test sonuçları, kan örneği laboratuvarımıza ulaştıktan sonra 10 (+/-2) iş günü içerisinde sonuçlanmaktadır.
Sonuç fetal trizomi riski düşük (negatif) ya da yüksek (pozitif) olarak rapor edilir. Test sonucu yüksek risk (pozitif) gösteriyorsa bu fetüsün kesin olarak etkilenmiş olduğu anlamına gelmez. Bu durumda anne adayına doğmamış bebekte kromozom anomalisinin olup olmadığının kesin olarak tespiti amacıyla girişimsel (CVS veya amniyosentez) tanı testi önerilir. Test sonucu düşük risk (negatif) gösteriyorsa bu fetüsün çok büyük bir olasılıkla %99 etkilenmemiş olduğu anlamına gelir. Taranan hastalıklar açısından düşük risk tespit edilmesi bebeğin kesinlikle sağlıklı olduğunu göstermemektedir. Bu nedenle karar vermek için sonuçlar tek başına klinik bilgi olmadan kullanılmamalıdır. Aile hikâyesi alınarak testin saptayamadığı ama başka testlerle saptanabilecek genetik hastalıklar sorgulanmalıdır. NIPT sonuçlarının klinik bulgular doğrultusunda gebeliği takip eden doktorunuz ve genetik uzmanımız tarafından aile geçmişi ve klinik bilgileri göz önünde bulundurularak yorumlanmalı ve ihtiyaç duyulması halinde tanı yöntemleri ile doğrulanması gerekmektedir.
Çok düşük bir olasılıkla analiz edilen örnekten sonuç alınamayabilmektedir, bu durumda ikinci bir numune göndermeniz istenecektir. Tekrar kan örneği alınmasına rağmen, ikinci kez NIFTY çalışmasında da sonuç elde edilemeyebilir. NIFTY %4 gibi oranlarda hastada sonuç vermeyebilir, özellikle serbest fetal DNA’nın anne kanında düşük oranda bulunduğu erken haftalarda bu durumla karşılaşılabilir. Ayrıca vücut kitle indeksi >30 üzerinde olan hamilelerde oransal fetal DNA miktarındaki azlıktan dolayı test sonucu elde edilemeyebilmektedir.
Yanlış pozitif ve yanlış negatif NIFTY sonuçlarının ana nedenleri, sınırlı plasenta mozaikliği, anne kopya sayısı varyasyonu (CNV), kaybolan ikiz ve fetal mozaikliktir.
Çoğul gebelik olarak başlayıp erken dönemde bir fetüsün kaybedildiği gebeliklerde fetal DNA hala bulunduğu için yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir. Ayrıca annede saptanan maligniteninde yanlış pozitifliğe neden olduğu ilişki saptanmıştır.
Testin trizomi 21 için doğruluk oranı %99.9 ve yanlış pozitiflik oranı %<0.2 olup diğer kromozomlara ait sayısal anomaliler için doğruluk oranları yaklaşık %90-95 arasındadır.
NIFTY olarak NGS teknolojisinin patenti olduğu MGI G400 cihazı kullanılarak son versiyon kitleri ile tamamen otomasyon sistemle çalışılmaktadır. Tüm testlerimiz CE-IVD onayına sahip; tüm laboratuvarlarımız akredite edilmiş ve gerekli kalite denetim sistemleri, belge ve sertifikasyonlarına sahiptir.
Hastanın tarama testlerinin amacını ve tarama ile tanısal testler arasındaki farkı anlaması bu süreç için önemlidir. Geri döndürülemez kararlar alınmadan önce pozitif sonuçlu taramanın ardından bir tanı testi yapılmalıdır. Aynı şekilde, hastaların, negatif bir tarama testinin bir garanti olmadığını anlamaları gerekir. Bu sonuca ulaşmak için, hastalara test duyarlılığı, özgüllüğü ve pozitif öngörü değerleri konusunda danışmanlık verilir.
*ISPD, NIFTY’nin Trizomi 21 riski yüksek olan kadınlar için uygun genetik danışmanlık ile bir tarama testi olarak yararlı olabileceğini kabul etmektedir. Pozitif bir test sonucu İnvaziv testler ile doğrulanmalıdır.
Kaynak: ISPD (Uluslararası Prenatal Tanı Derneği)
Ek olarak ISPD artık tüm gebeliklerde NIPT testinin yapılmasını öneriyor!
*NSGC, NIFTY’i gebelikleri belirli kromozom anormallikleri açısından yüksek risk altında olduğu düşünülen hastalar için bir seçenek olarak desteklemektedir. NIFTY sonuçları anormal olan veya kromozom anormalliğini düşündüren başka faktörlere sahip olan hastalar genetik danışmanlık almalı ve standart doğrulayıcı tanı testi seçeneği verilmelidir.
Kaynak: NSCG (Ulusal Genetik Danışmanlar Derneği)
Test için sadece anneden alınan 1 tüp kan numunesi gereklidir dolayısıyla anne ve bebek için herhangi bir risk teşkil etmez.
NIFTY testi SGK, BAĞKUR ya da özel sağlık sigortaları tarafından karşılanmayan testlerden birisidir. Dolayısıyla da NIFTY testi yaptıracak olan hastalar test ücretinlerini kendileri karşılamaktadırlar.
Güvenilir
Düşük riski olmayan non-invaziv
Bugüne kadar gerçekleştirilen 10.000.000’dan fazla NIFTY® testi
%99 üzerinde test güvenilirliği
- Kolay Uygulanabilir
Bir tüp kan örneği yeterli
- Doğruluk
Yaklaşık 147.000 gebelik üzerinde yapılan bir araştırmaya göre kanıtlanmış %99 üzeri hassasiyet*
- Erken Tespit Avantajı
Alınacak kararlar için hem doktora hem de aileye zaman kazandırır
- Alanında uzman güleryüzlü kadrosu ile Genay Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezi’nde bulabileceğiniz üst kalitede hizmet
Bu testler, bahsedilen bazı kromozomal hastalıklar açısından güvenilir sonuçlar vermektedir. Diğer kromozomal anomaliler, tek gen hastalıkları ve epigenetik değişimler için güvenilirlik düzeyleri istenen düzeyde değildir.